به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، در اولین نشست تخصصی از سری نشستهای «نقطه عطف»، دکتر احمد سجادیصدر، منتقد و مدرس سینما، به نقد و بررسی فیلمنامه این اثر پرداخت و سعید نجاتی، نویسنده و کارگردان فیلم، بهعنوان مهمان ویژه حضور داشت.
جایگاه مادر در روایت «دابُر» دکتر احمد سجادیصدر، منتقد در تحلیل این اثر، با اشاره به نقش کلیدی مادر و خانواده در داستان اظهار کرد: «فیلم بر تأثیر حضور و حتی خاطره مادر در خانواده تأکید داشت. گرچه مادر بهطور فیزیکی غایب است، حضورش از طریق دیالوگها و خاطرات برجسته میشود.»
سعید نجاتی،کارگردان اثر نیز درباره ایده اولیه فیلم گفت: «اولین جرقه داستان زمانی به ذهنم رسید که به ایران برگشتم. فیلمنامه را چندینبار از ابتدا بازنویسی کردیم. هدفم این بود که نبود مادر، بهعنوان نماد امنیت و آرامش، در زندگی دختر کاملاً حس شود.»
چالشهای تولید و ساخت فیلم کوتاه نجاتی در ادامه، تجربه ساخت فیلم با بودجه محدود را بهعنوان یکی از مهمترین چالشها مطرح کرد و گفت: «کل سرمایه پروژه فقط سه میلیون تومان بود اما با حمایت دوستان توانستیم آن را به سرانجام برسانیم. حتی بازیگر اصلی را از میان دانشآموزان شرق تهران انتخاب کردیم.»
او همچنین درباره فضای بصری فیلم افزود: «انتخاب زمستان و مناظر برفی برای خلق اتمسفر خاص فیلم بود. این جزئیات به باورپذیری داستان کمک میکرد و با وجود سختیهای فیلمبرداری در سرما، نتیجه آن ارزشش را داشت.» یکی از نگرانیهای نجاتی در فرآیند ساخت «دابُر»، پرهیز از کلیشههای رایج بود.
او توضیح داد: «نگران بودم داستان به سمت روایتهایی برود که نگاه منفی به فرهنگ ما ایجاد کند. با تحقیقات میدانی و مصاحبه با افراد، توانستیم دیالوگهایی واقعیتر و مستندتر بنویسیم.»
نقش کار گروهی در فیلمنامهنویسی
دکتر احمد سجادی صدر، منتقد و مدرس سینما، در این نشست بر اهمیت کار گروهی در فرآیند فیلمنامهنویسی تأکید کرد و گفت: «سینما یک کار گروهی است و این موضوع در نویسندگی فیلم نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در این فرآیند، چندین فکر و ایده مختلف کنار هم قرار میگیرند و نتیجهای خلاقانهتر حاصل میشود.»
وی به نمونههای موفقی از هالیوود اشاره کرد و افزود: «بسیاری از آثار سینمایی موفق در آمریکا، نتیجه همکاریهای گروهی بودهاند. برای مثال، فیلم مشهور «نجات سرباز رایان» بیش از هفتبار بازنویسی شده است. در این بازنویسیها، نویسندگان مختلف با دریافت دستمزد مناسب وارد پروژه شدند و در نهایت، اعتبار کار به تیم نویسندگی اختصاص یافت، نه یک فرد خاص.»
سجادی صدر همچنین به تأثیر بازنویسیهای متعدد بر کیفیت فیلمنامه اشاره کرد و گفت: «بازنگری و تغییراتی که در طی فرآیند گروهی رخ میدهد، معمولاً به تقویت نقاط قوت و کاهش ضعفهای فیلمنامه منجر میشود. گاهی اوقات، نتیجه نهایی بسیار متفاوت از ایده اولیه است، اما این تغییرات میتواند اثر را ارتقا دهد.»
وی به روند رو به رشد اقتباس در ایران اشاره کرد و افزود: «در گذشته، اقتباس در ایران بهعنوان نشانهای از ضعف خلاقیت محسوب میشد. اما در سالهای اخیر، اقتباس بهطور جدی در حوزه هنری مورد استقبال قرار گرفته است و اگر بهدرستی انجام شود، میتواند نتایج مثبتی برای سینمای ایران به همراه داشته باشد.»
اهمیت نگاه چندبعدی در خلق آثار سینمایی
این منتقد سینما در پایان، توجه به چندبعدی بودن فرآیند فیلمنامهنویسی را از عوامل موفقیت آثار هنری دانست و گفت: «وقتی ایده اولیه توسط نویسندگان مختلف بررسی میشود، نقاط ضعف داستان از بین میرود و داستان از زوایای مختلف تقویت میشود. این روند، نه تنها در هالیوود بلکه در ایران نیز میتواند آثار سینمایی برجستهتری خلق کند.»
تأکید سجادی صدر بر ضرورت کار گروهی و بازنگری مداوم، یادآوری نقش همکاری در دستیابی به خلاقیت و موفقیت در عرصه سینماست. فیلم کوتاه «دابُر» پیشتر موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه از سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر و همچنین تندیس ویژه داوران سیوششمین جشنواره فیلم کوتاه تهران شده است. این اثر در این نشست تخصصی، از منظرهای مختلف سینمایی و داستانی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
نشست «نقطه عطف» با تمرکز بر بررسی ابعاد مختلف «دابُر»، فرصتی استثنایی برای علاقهمندان به سینما و فیلمنامهنویسی خواهد بود تا از تجربیات کارگردان و تحلیلهای متخصصان بهرهمند شوند.
نظر شما